Pawòl kont Reyalite
Newmont prezante tèt li kòm yon lidè devlopman dirab nan endistri minyè a.
Nan yon rapò ki te pibliye nan mwa me 2020, vis prezidan egzekitif ak responsab sou kesyon dirabilite nan Newmont, ki rele Stephen Gottesfeld, te souliyen respè pou libète fondamantal ak dwa moun travayè Newmont yo ak kominote ki afekte akòz aktivite Newmont yo se poto mitan apwòch konpayi a sou kesyon dirabilte. Men, eksperyans kominote an Ayiti, Ghana ak Peru, pami lòt peyi, sijere Newmont gendwa pa kenbe angajman li yo.
Newmont se manm plizyè inisyativ ekstèn ki regwoupe plizyè lòt enstans. Pami inisyativ sa yo nou kapab site:
Pakt Mondyal Nasyonzini: yon inisyativ kote konpayi sèmante pou yo adopte epi mete an aplikasyon dis (10) prensip ki konsène dwa moun, travay, anviwònman ak lit kont koripsyon. Li gen ladan l prensip ki vle pou biznis “sipòte epi respekte dwa moun yo rekonèt sou plan entènasyonal.
Prensip Direktè Nasyonzini sou Bizinis ak Dwa Moun ("Prensip Direktè" yo): yon nòm mondyal ki defini responsablite konpayi yo genyen pou respekte dwa moun. Newmont deklare sou sit entènèt li pou di li se premye konpayi k ap eksplwate min ki adopte kad legal sa nan lane 2015.
Dyalòg pou jwenn Solisyon sou baz Konsantman ki fèt anvan, san nan tout libète epi an fonksyon enfòmasyon ki bay (FPIC) (“Dyalòg” la): An 2012, Newmont ak lòt konpayi k ap eksplwate petwòl, gaz ak min, ansanm avèk òganizasyon nan sosyete sivil la te etabli Dyalòg la pou mete aksan sou egzanp konkrè kote konpayi yo te jwenn FPIC nan men kominote endijèn yo k ap viv sou oswa touprè tè kote konpayi yo ka fè esplwatasyon.
Konsèy Entènasyonal sou eksplwatasyon Min ak Resous mineral (“Prensip ICMM yo”): se yon gwoup konpayi ak asosyasyon ki pran angajman pou entegre 10 prensip devlopman dirab yo nan politik konpayi yo.
Anplis nòm ak prensip ekstèn yo, Newmont te defini li menm tou yon seri politik ak nòm entèn ki sèvi kòm gid pou mennen operasyon li yo. Kontni politik ak nòm sa yo reflete angajman entènasyonal Newmont yo.
Aktivite eksplorasyon Newmont yo nan nò peyi Dayiti, nan Granbwa ak Lamontay soti lane 2009 pou rive 2012, nan kad patenarya Newmont-Eurasian la, se yon egzanp ki montre fason Newmont pa rive respekte kèk nan angajman li te pran nan kesyon dwa moun ak devlopman dirab menm pandan faz eksplorasyon min yo.
Dwa Moun
Angajman Newmont pran
Nan kad Pakt Mondyal Nasyonzini an, Prensip Direktè yo sou Biznis ak Dwa Moun ak Nòm sou Dwa Moun Newmont genyen yo, konpayi a te pran angajman pou l respekte dwa moun epi bay garanti li p ap konplis nan okenn zak vyolasyon dwa moun. Newmont angaje li pou aji ak “dilijans rezonab” pou evite koze oswa kontribye nan vyolasyon dwa moun epi eseye anpeche oswa redui enpak sou dwa moun nan kad aktivite li yo. Menm si Prensip Direktè yo pa gen fòs lalwa, yo reprezante yon konsansis emèjan nan endistri a.
Reyalite an Ayiti
Absans enstitisyon gouvènmantal ak règlemantasyon ki solid, ansanm avèk zak vyolasyon grav sou dwa moun an Ayiti, ap ogmante ris pou Newmont agrave vyolasyon dwa moun yo plis toujou, oswa pou li konplis nan vyolasyon sa yo.
Kòm egzanp, an Ayiti, otorite yo pa janm respekte dwa pou moun genyen dlo pwòp. Se mwens pase 50% nan fanmi k ap viv nan zòn riral yo ki gen aksè a dlo pwòp. Eksplwatasyon lò nenpòt konpayi ap reyalize riske kontamine sous dlo yo epi redui kantite dlo ki disponib, sa ki pral kontribye nan vyolasyon dwa pou gen aksè a dlo ki deja ap fèt. Kòm rezilta, gen gwo posiblite pou sa vyole dwa pou moun gen lasante, tou. Sa ta kontrekare angajman Newmont pran nan kesyon dwa moun, ansanm avèk angajman konpayi a pran nan kad Estrateji Mondyal sou Kesyon Dlo pou garanti aksè a dlo ki pwòp paske se “yon eleman esansyèl pou devlopman ekonomik ak sosyal.”
Menm si Newmont gendwa pwomèt kominote nan zòn yo pou bay yo nouvo enfrastrikti dlo, nouvo pi ak dlo nan kamyon pa kapab dedomaje pèt la si dlo souteren yo vin kontamine.
Jesyon Anviwònman an
Angajman Newmont pran
Newmont deklare sou sitwèb li pou di “Jesyon anviwònman fondalnatal pou konpayi a.” Daprè inisyativ entènasyonal yo, Newmont angaje li pou minimize, redui epi pote koresyon sou dega aktivite li yo kapab koze sou anviwònman an.
Reyalite an Ayiti
Ayiti ap soufri akòz li vilnerab anpil sou plan anviwònman an, akòz peyi a twouve li sou plizyè fay sismik, debwazman ki grav anpil ak katastwòf natirèl li pa sispann konnen tankou inondasyon, tranblemanntè ak sechrès. Plizyè dizèn ane kote genyen entèvansyon etranjè ki pa pwodiktif pou peyi a, ki afebli enstitisyon gouvènmantal yo, sa ki fè yo genyen mwens kapasite pou redui yon fason efikas oswa pote repons lè genyen katastwòf. Aktivite minyè yo riske agrave plis ankò vilnerabilite peyi a nan akselere debwazman an epi pran tè peyizan yo te konn fè agrikilti dirab pou fè eksplwatasyon min, sa ki ap kreye kondisyon ki ap rann Ayiti pi vilnerab fas ak konsekans chanjman klimatik yo.
Aktivite eksplorasyon Newmont ap fè yo, soti 2009 pou rive 2012, gendwa koze dega sou anviwonnman an deja. Nan kad patenarya Newmont-Eurasian nan, nan zòn Granbwa, yo “te konstwi yon kan, fouye 34 tou, fouye 34 tranche ki pa twò fon, kolekte 4.146 echantiyon sòl la epi reyalize relve jeyofizik 24.3 kilomèt sou yon kadriyaj.” Newmont-Eurasian deklare yo te fè travay asenisman nan zòn nan, nan kad respè nòm anviwònmantal li yo. Abitan nan Boje, ki se yon kominote nan Granbwa nan depatman Nò, santi jaden yo pa donnen menm jan depi lè operasyon Newmont-Eurasian te kòmanse nan zòn nan. Nan yon entèvyou nan lane 2014, yon fanm nan zòn nan te deklare nan dènye ane ki sot pase yo, li pa te kapab kiltive ni kreson ni bannann.
Nan Lamontay, pami aktivite Newmont-Eurasion t ap reyalize te genyen konstriksyon yon kan epi travay pou rekeyi 5.500 echantiyon tè. Newmont Eurasian pa te fè fouy nan zòn sa a. Abitan Lamontay yo te fè konnen yo kwè aktivite eksplorasyon Newmont-Eurasian yo te lakòz dega sou tè a, sa ki rann travay agrikilti a pi difisil.
“W ap wè nan 4 yèm seksyon Janrabèl, eksplwatasyon minyè chanje tè a. Genyen mwens pyebwa. Ou pa kapab plante anyen. Se tè a nou travay pou nou viv. Si li pa donnen anyen pou nou, nou pa bon, nou pa bon ditou.”
– Yon abitan Lamontay
Menmsi anpil abitan kominote yo te resevwa dedomajman nan men Newmont-Eurasian pou dega konpayi a fè sou jaden yo, abitan yo te plenyen pou di dedomajman an pa t ase.
Dilijans rezonab yo ak angajman enstans ki konsène yo
Angajman Newmont pran
Pakt Mondyal la, Prensip Direktè Nasyonzini yo, ak Prensip ICMM yo tout souliyen responsablite konpayi yo genyen nan jan y ap jere ris ki genyen pou dwa moun. Pou fè sa, fòk yo evalye ki ris nouvo pwojè genyen pou anviwònman ak pou sosyete a, atravè bon jan chita tande avèk popilasyon ki afekte yo.
Anplis, Nòm sosyal Newmont sou liy debaz yo ak Evalyasyon Enpak repete prensip sa a ankò, epi li fè konnen “yo dwe idantifye enfòmasyon ki nesesè ak aplikab sou teren an epi yo dwe mete yo a dispozisyon moun ki konsène yo nan yon fason ki respekte kilti moun yo pou kreye yon pwosesis kote angajman moun yo ap fèt sou baz enfòmasyon yo genyen.” Kominote ki afekte yo dwe patisipe nan evalyasyon enpak sosyal yo pandan faz eksplorasyon an.
Reyalite an Ayiti
Aktivite minyè Newmont te konn reyalize an Ayiti yo pa respekte prensip sa yo. Global Justice Clinic la ansanm avèk Kolektif Jistis Min te jwenn prèv mank patisipasyon kominotè epi mank enfòmasyon bò kote Newmont konsènan aktivite eksplorasyon li yo. Manm kominote GJC te entèvyouve deklare yo pa t resevwa okenn enfòmasyon alekri nan men ni konpayi minyè yo ni nan men otorite leta yo. Yo pa t resevwa nonplis okenn enfòmasyon sou radyo konsènan enpak potansyèl eksplwatasyon min genyen pou anviwònman an ak pou sosyete a.
An 2012, GJC te mande Newmont-Eurasian pou li bay done debaz sou anviwònman an ak sou faktè sosyal yo, ki gen pou wè ak aktivite konpayi a ap reyalize nan Granbwa ak Lamontay. Kòm repons, Newmont-Eurasian te bay GJC yon dokiman enfòmèl ki rele “rezime sou jefò debaz” ki fèt yo. Dokiman li te bay la te twò vag epi li pa te itil pou evalye enkyetid abitan yo te pataje sou efè dirab aktivite konpayi yo kapab genyen. Anplis, dokiman an pa te janm disponib pou piblik la.
Konsantman nan tout libète, ki fèt avan tout bagay epi ki fèt sou baz enfòmasyon
Angajman Newmont pran
Newmont te pran angajman piblikman li pou respekte prensip pou konsantman an bay avan, nan tout libète epi sou baz enfòmasyon moun nan resevwa a. Espesifikman, Newmont genyen yon nòm pou li “antre sou epi akeri tè” sou baz yon akò negosye. Daprè nòm li genyen ki rele Nòm sou Acha Tè ak Deplasman Envolontè, Newmont pran angajman li pou li “evite deplasman [abitan zòn yo] kote sa posib.” Lè pa genyen lòt altènativ, Newmont ap fè jefò pou l fè setèn moun ak kominote ki afekte yo patisipe nan pran desizyon sou baz enfòmasyon yo genyen, minimize enpak negatif yo, epi restore oswa amelyore mwayen sibzistans ak kondisyon moun yo ap viv.
Reyalite an Ayiti
Pandan aktivite eksplorasyon li yo an Ayiti, Newmont pa t kominike ris posib esplwatasyon minyè ta reprezante pou kominote ki afekte yo. Plizyè manm kominote nan Lamontay fè konnen reprezantan Newmont-Eurasian yo pa te respekte dwa abitan yo genyen pou patisipe, jwenn enfòmasyon epi bay konsantman sou baz enfòmasyon nan moman yo t ap chèche otorizasyon pou yo itilize tè a.
Nan lane 2014, yon abitan Lamontay te di GJC li te mete anprent li sou akò a (nan plas siyati li) paske konpayi a te peye li 1000 goud (anviwon $21.40 US nan moman an) an echanj pou li te fè sa. Li fè konnen li pa t genyen okenn lide sou sa ki di nan akò a. Genyen lòt abitan ki te panse siyen akò a t ap pote lòt avantaj pi devan menm jan ak pwojè devlopman òganizasyon non-gouvènmantal yo konn mennen. Gen lòt moun ki te panse yo te dwe siyen akò a pou yo te kapab resevwa dedomajman pou jaden konpayi a te kraze, epi genyen kèk nan yo ki te fè konnen pa te genyen okenn moun ki te di yo akò a te avèti yo sou destriksyon posib ki kapab genyen sou tè a.
Dirabilite Sosyal ak Envestisman nan Kominote a
Angajman Newmont pran
Newmont deklare li angaje l pou devlopman kominotè epi pou genyen opòtinite ekonomik nan zòn nan epi sa fè pati plizyè aspè politik li genyen pou genyen sa yo rele “valè pataje.” Nan kad Gid sou Responsablite Sosyal li ap swiv la, Newmont angaje li pou li garanti genyen sa yo rele “valè resipwòk” atravè “divèsifikasyon” ekonomi lokal la, “fasilite devlopman ekonomik,” envesti nan devlopman enfrastrikti nan kominote yo, epi “peye gouvènman taks ak redevans ki sipòte sèvis piblik esansyèl yo epi ogmante nivo lavi kominote kote pwojè a ap fèt."
Reyalite an Ayiti
Akòz gouvènman ayisyen an konn pa rive kolekte taks sou revni konpayi yo, anplis koripsyon ak yon sistèm regilasyon ki fèb, sa montre li pa pwobab ditou pou aktivite minyè Newmont yo pote “valè pataje” pou kominote nan zòn yo.
An reyalite, antesedan Newmont yo montre konpayi a pa pote richès ak enfrastrikti piblik nan kominote lokal yo, okontrè, operasyon minyè Newmont yo souvan pwovoke deplasman popilasyon an pandan li pa kreye travay pou moun yo.